Irmen, Guido (1893-1934) en Naudts, Frans (1897-1945)
“De Universiteit van Göttingen evenals het Handelsinstituut van Hamburg, noodigen ons uit om daar onze studies voort te zetten. We zullen voorloopig mogen rekenen op drie maanden volledige ondersteuning, doch verder is niets bepaald.”
(uit het dagboek van student Urbaan Lammens)
Twee voortreffelijke studenten
Guido Raoul Friminus Irmen is de zoon van een douanier en wordt geboren te Gent op 1 juni 1893. In academiejaar 1913-1914 slaagt hij aan de Université de Gand voor de eerste kandidatuur Natuurwetenschappen. Wanneer de Franstalige universiteit tijdens de oorlog sluit en de bezetter een Nederlandstalige opent in november 1916, is Irmen een van de weinige studenten die zijn inschrijving herneemt. Irmen schrijft zich in op 9 oktober 1916, de eerste inschrijvingsdag. Hij blinkt uit als een voortreffelijk student. In het openingsjaar slaagt hij met onderscheiding en in 1917-1918 met grote onderscheiding. Tijdens zijn studies staat hij professor Cesar De Bruycker bij als preparator in de Kruidtuin, gelegen in de Ledeganckstraat.
Franciscus Eduardus Guillelmus Naudts ziet het levenslicht op 19 januari 1898 te Gent. Hij volgt het secundair onderwijs aan het Koninklijk Atheneum te Gent en schrijft zich in aan de Vlaamse Hogeschool op 8 november 1916. Net als Irmen zal Naudts zich voor elk van de drie academiejaren van de Vlaamse Hogeschool inschrijven en telkens met grote onderscheiding slagen voor de examens van ingenieur. Ook zijn broer, Luciaan Naudts, is ingeschreven als student, maar doet dat pas in december 1917 als vrije leerling op 17-jarige leeftijd.
De vlucht naar Göttingen
Op 21 oktober 1918 vluchten twintig hoogstudenten per trein richting Turnhout. Met het vooruitzicht op een naoorlogse repressie willen ze bij de Duitse overheid de garantie afdwingen om verder te mogen studeren in Duitsland. Het Duitse ministerie van Binnenlandse Zaken spreekt de belofte uit de studies van een twintigtal Vlaamse studenten te bekostigen. De verhoopte Vlaamse universiteit in ballingschap zal er uiteindelijk niet komen door het failliet van de Flamenpolitik.
Zowel Irmen als Naudts behoren tot de groep studenten die Göttingen bereikt op 9 november 1918. Het is opmerkelijk dat de zes studenten van deze groep allen geboren zijn in Gent, lid zijn van het Gentsch Studentencorps en studeren voor ingenieur of een wetenschappelijke richting volgen.
In Göttingen sluiten de studenten zich aan bij een aantal gewezen krijgsgevangen die zich eveneens aan de universiteit inschrijven. Het mondt uit in de oprichting van het studentengenootschap Flandria en de cultivering van het activisme. Zo wordt de 11 julifeestdag gevierd en de oprichting Vlaamse Hogeschool en de Raad van Vlaanderen, het officieuze Vlaamse parlement, herdacht.
De wegen scheiden
In tegenstelling tot de vier andere ‘Göttingen-studenten’ die slechts enkele semesters volgen, werken Guido Irmen en Frans Naudts er hun studies af. Irmen studeert tot 1923 biologie en laat zich in tussentijd naturaliseren tot Duitser. Hij wordt een tijdje assistent aan het plantenfysiologisch instituut van de universiteit in Göttingen, maar verliest de betrekking in 1924. In 1929 vaardigt de Belgische regering de uitdovingswet uit, waardoor activisten niet meer vervolgd worden. Guido Irmen keert daarop terug naar België, maar overlijdt al op 23 september 1934 te Antwerpen.
Naudts studeert wiskunde en fysica en promoveert in 1924. Ook hij laat zich naturaliseren tot Duitser. Van meet af aan engageert hij zich voor het studentengenootschap Flandria. In 1923 wordt hij een vurig bewonderaar van de toen nog marginale Hitler-beweging. Hij verhuist eind 1927 naar Berlijn om er zich aan te sluiten bij de kring Duitse Vlamingenvrienden en activistische ballingen. Naudts overleeft de Tweede Wereldoorlog niet. Hij sneuvelt als Volkssturm-man bij de verdediging van Berlijn tegen het Rode Leger in 1945.
Kristof Loockx
Master Geschiedenis
12 september 2014
Hoe verwijs je naar dit artikel?
Loockx, Kristof. "Irmen, Guido (1893-1934) en Naudts, Frans (1897-1945)." UGentMemorie. Laatst gewijzigd 17.03.2015. www.ugentmemorie.be/personen/irmen-guido-1893-1934-en-naudts-frans-1897-1945