Gent en de cholera-epidemie van 1832


Jo Clauwaert, 'Gent en cholera 2', 2020 (© Jo Clauwaert)

In het UGentMemorie-dossier ‘Coronacrisis: historisch?’ over 19de eeuwse epidemieën in Gent en de bijdrage van de universiteit zoomen we in op de cholera-epidemie van 1832. Waarom nemen we nu net deze casus zo uitgebreid onder de loep?

Historische parallellen met coronacrisis

Bij het bestuderen van de epidemieën die onze contreien de afgelopen tweehonderd jaar aandeden, viel de choleraplaag van 1832 ons meteen op. Niet omdat het de dodelijkste uit de geschiedenis was, wél omwille van de onwaarschijnlijke gelijkenissen met de huidige coronacrisis:  

  • Er is de grote onbekendheid en onzekerheid met de ziekte: de mate van besmettelijkheid, de manier van overdracht, preventie en genezing.
  • De politieke aanpak van de crisis én de communicatie door de verschillende bestuurlijke niveaus loopt parallel met de coronacrisis.
  • De prominente expertenrol van professoren en artsen doet tevens sterk aan vandaag denken.
  • Ook in 1832 werd de totaal ontoereikende beddencapaciteit in ziekenhuizen in een recordtempo geüpgraded.
  • Ten slotte is de cholera-epidemie van 1832, dankzij het Gentse stadsarchief, goed gedocumenteerd. Net zoals als de coronacrisis dat voor toekomstige historici zal zijn, is deze rijkdom mooi meegenomen om de crisis in al haar facetten te kunnen reconstrueren.

Een kroniek van ravage en voorzienigheid

In vier delen vertellen we het verhaal van de cholera-epidemie van 1832 en haar impact; van Gent en zijn inwoners; van de universiteit en haar onderzoekers; en van de impact van wetenschap op de maatschappij.

  1. Cholerastorm in aantocht: welke preventieve maatregelen nemen de verschillende overheden ondanks een acuut gebrek aan kennis over de ziekte?

  2. De cholerahospitalen: hoe en waar worden noodhospitalen in allerijl in gereedheid gebracht?

  3. Cholerastorm!: hoe verloopt het hoogtepunt van de crisis?

  4. Na de storm: welke conclusies zijn te trekken wanneer we de aanpak van de choleracrisis van 1832 door een hedendaagse bril bekijken?

Frank Cotman
Vakgroep Geschiedenis UGent
22 april 2020

 

Dit artikel maakt deel uit van het UGentMemorie-dossier ‘Coronacrisis: historisch?

Hoe verwijs je naar dit artikel?
Cotman, Frank. “Gent en de cholera-epidemie van 1832.” UGentMemorie. Laatst gewijzigd 03.05.2020. https://www.ugentmemorie.be/artikel/gent-en-de-cholera-epidemie-van-1832.

Deel deze pagina: