Dept, Gaston-Gérard (1900-1946)
Gaston Dept is een vooraanstaand historicus-geograaf die de geografie als zuivere wetenschap uitbouwt en aan de Gentse universiteit een seminarie voor Aardrijkskunde opzet. Hij legt ook de grondslag van de menselijke aardrijkskunde, een vak dat na zijn dood nog zeer lang zijn stempel zal dragen. Daarnaast behoort Dept tot de vermaarde Gentse historische school van zijn leermeester Henri Pirenne.
Historicus
Dept studeert aan het Koninklijk Atheneum in Oostende en in Gent. Na de Eerste Wereldoorlog en het vervullen van zijn militaire dienst slaagt hij voor de Centrale Examencommissie. Hij studeert geschiedenis aan de Gentse universiteit en trekt daarna als doctor in de Geschiedenis naar Harvard, waar hij, opnieuw met de grootste onderscheiding, een diploma Master of Arts behaalt. Hij weigert er een lesaanbod en begint een academische carrière in Gent als wetenschappelijk medewerker van Henri Pirenne en Fernand Van Ortroy. In 1935 wordt hij gepromoveerd tot gewoon hoogleraar.
Historische geografie
Dept richt zich op twee onderzoeksvelden. Enerzijds bestudeert hij de verhoudingen van Vlaanderen met de buitenwereld. Hij schrijft hierover een doctoraatsverhandeling, in 1928 uitgegeven als Les influences française et anglaise dans la Comté de Flandre au début du XIIième siècle. Met dit werk verwerft hij naam als vooraanstaand mediëvist. Anderzijds is hij verplicht als leerling en opvolger van professor Van Ortroy en in functie van zijn leeropdracht om zich toe te spitsen op een nieuw domein, namelijk de menselijke aardrijkskunde. Hij publiceert op dat gebied baanbrekend werk. Hij brengt ook zeer belangrijke studies uit over de cartografie en over de geschiedenis van de cartografie van de ontdekkingen van de koloniale uitbreiding van de Europese volkeren. Daarnaast groeit zijn voorliefde voor de historische geografie, een wetenschap die tussen geschiedkundige en geografische disciplines in ligt.
Verzet
Ook buiten de universiteit is Dept zeer actief, onder meer als medestichter of lid van verschillende verenigingen zoals de Belgische Vereniging voor Aardrijkskundige Studies en van het Nationaal Comité voor Geografie. Hij is tot ridder in de Leopoldsorde en officier in de Kroonorde benoemd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog is Dept een van de leiders van het morele verzet aan de Gentse universiteit. Gaston Dept sterft kort nadien, in 1946, op 46-jarige leeftijd.
Petra Gunst
Licentiaat Geschiedenis
16 augustus 2010
Hoe verwijs je naar dit artikel?
Gunst, Petra. "Dept, Gaston-Gérard (1900-1946)." UGentMemorie. Laatst gewijzigd 10.03.2015. www.ugentmemorie.be/personen/dept-gaston-gerard-1900-1946
Bibliografie
Dumont, M. E. In Memoriam Gaston Gerard Dept : Professor Aan De Rijksuniversiteit Te Gent 1900-1946. Leuven: KUL. Instituut voor aardrijkskunde, 1946.