Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen in cijfers

Glijd met je cursor over de grafiek voor de specifieke aantallen; je kunt jaartallen, periodes of variabelen selecteren, sorteren of apart weergeven door je muis ingeklikt te houden en te slepen; bekijk de grafiek full screen.
 

Een vliegende start aan het begin van de tweede UGent expansiefase

De elfde en jongste faculteit van de UGent opent op 1 oktober 1992 met 1114 studenten. Aan de voet van een algemene en spectaculaire groeiperiode, nemen de Politieke en Sociale Wetenschappen (P&S) een vliegende start: De staatshervorming van 1991 geeft niet alleen impulsen aan het hoger onderwijs, blijkbaar lokken de politiek interessante tijden jongeren ook richting de nieuwe faculteit. Alle mens-, maatschappij- en cultureel geïnspireerde opleidingen doen het in de eerste fase van dat lange groeidecennium goed. De afsplitsing van de P&S van de faculteit Rechten lijkt die laatste niet veel te deren. Ook de rechtsstudenten groeien jaarlijks met zo’n 12% aan. Dat is vooral te danken aan de opleiding criminologie.

De moeilijkste richting of de zwakste instroom?

In 2010 is de P&S de eerste faculteit waar een duidelijke daling van het aantal studenten sinds 1990 is vast te stellen. Daar is de faculteit zelf niet rouwig om. Sinds 1992 is het aantal studenten meer dan verdubbeld van 1144 naar 2514 wat het jonge faculteitskader voor serieuze uitdagingen plaatst. De richting Communicatiewetenschappen is populairder dan politicologie en sociologie samen maar levert slechte examenresultaten: slechts 39% van de eerstejaarsstudenten slaagt en de richting lijkt een van de zwaarste van de UGent. De richting legt de lat naar verluidt hoog. Maar de lage slaagkansen hebben ook te maken met de uitzonderlijk brede instroom van studenten. Het aura van de media en de associatie met vrije tijd stralen af op de Communicatiewetenschappen die meer dan andere richtingen te maken heeft met jongeren die universitair onderwijs onderschatten.

Een opleiding in functie van de uitbouw van het staatsapparaat

De faculteit mag 23 jaar jong zijn, de opleiding Staats-, bestuurs- en sociale wetenschappen is een dame uit 1894/95, 121 jaar oud. Met een gemeenschappelijke kandidatuur en drie licentierichtingen reageert de overheid op de oprichting van Scholen voor Staatskunde aan de vrije universiteiten in Brussel en Leuven. Niet toevallig valt de opkomst van deze opleidingen en scholen samen met de uitbreiding van het Belgische staatsapparaat en de intermediaire structuren. De overheid kan wel wat topambtenaren gebruiken om nieuwe maatschappelijke fenomenen in ‘veilige banen’ te leiden. De Gentse opleidingen zijn niet bijster populair en worden vooral als addendum op de juridische studies gevolgd. Tot in de jaren 1930 trekt de opleiding jaarlijks gemiddeld 4 à 5 studenten.

Een opleiding in functie van de uitbouw van het staatsapparaat, bis

Onmiddellijk na de Tweede Wereldoorlog hervormt de opleiding Staats- en Sociale wetenschappen tot een kandidatuur en vier licenties: staatswetenschappen, bestuurswetenschappen, sociale wetenschappen en diplomatieke betrekkingen. Op communicatiewetenschappen is het wachten tot in1964. De tewerkstellingsmogelijkheden in een opnieuw sterk uitbreidende overheid van de jaren 1950 trekt nu jaarlijks zo’n 35 eerstejaarsstudenten aan. Historische en juridische vakken blijven de hoofdmoot uitmaken van de opleidingen die in de eerste plaats het staatsapparaat dienen. De internationaal erkende disciplines politicologie, sociologie en communicatiewetenschappen, die het maatschappelijk en sociaal leven an sich met wetenschappelijke methodes bestuderen, krijgen in Gent maar geleidelijk vaste voet aan de grond in de rechtsfaculteit..

Geen band om te verbreken

Het jaar 1991 brengt de UGent een nieuw onderwijsdecreet met vakgroepen, het einde van het onderscheid tussen wettelijke (Rechten) en als inferieur gepercipieerde wetenschappelijke (Staats- en sociale) graden én beslissingsbevoegdheid over de oprichting van faculteiten. Op 1 april 1992 vraagt de faculteitsraad van de Rechten unaniem de afsplitsing van een faculteit Politieke en Sociale wetenschappen en bijhorende boedelscheiding. Het gebrek aan dramatiek is enigszins ontgoochelend. De twee secties constateerden gewoonweg dat er nog maar weinig was dat hen bond. Binnen de UGent ontbrak het de faculteit aan momentum gezien de aandacht ging naar 175 jaar UGent. En ja, een nieuwe faculteit heeft concurrentieel voordeel in het Vlaams universitair landschap. De nieuwe faculteit gaat op 1 oktober 1992 van start met 11 professoren, 7 vakgroepen en 1114 studenten.

Fien Danniau
Vakgroep Geschiedenis
19 oktober 2015

Hoe verwijs je naar dit artikel?
Danniau, Fien. “De faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen in cijfers”. UGentMemorie. Laatst gewijzigd 18.08.2017. www.ugentmemorie.be/artikel/faculteit-politieke-en-sociale-wetenschappen

Methodologie

De grafieken tonen voltijdse, unieke studenten in eerste, tweede en derde opleidingscyclus van de faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen (1992/93-2016/17).

Bibliografie

10 jaar Faculteit politieke en sociale wetenschappen. S.l: s.n., 2002.
“Programmahervorming SSW. Vergeet het maar!” Schamper 11, nr. 228 (1986) 6.
De Bens, Els, en Frieda Saeys. 25 Jaar Communicatiewetenschap. Gent: Rijksuniversiteit, 1989.
Doom, Ruddy. “Leidt ons uit Egypte, O heer...” In Kameraden en andere liberalen! Liber Amicorum Helmut Gaus, uitgegeven door Rik Coolsaet en Herwig Reynaert, 95-106. Gent: Academia Press, 2007.
Limpens, J. "Fakulteit der Rechtsgeleerdheid." in Gedenkboek van de Rijksuniversiteit te Gent na een kwarteeuw vervlaamsing (1930-31 - 1955-56), uitgegeven door Theo Luyckx, 157-211. Gent: RUG, 1957.
Stevens, Maxine. “Media, dat is avontuur, dat is sexy.” Schamper 34, nr. 481 (2009). (geraadpleegd via http://www.schamper.ugent.be/481/%E2%80%9Cmedia-dat-is-avontuur-dat-is-sexy%E2%80%9D)
Vandersteene, Liesbeth. De geschiedenis van de rechtsfaculteit van de universiteit Gent. Van haar ontstaan tot aan de Tweede Wereldoorlog (1817-1940). Verhandelingen, 33. Gent: Maatschappij voor Geschiedenis en Oudheidkunde te Gent, 2009.
Voorhoof, Dirk en Emiel Van Geyt. “Helmut Gaus, eerste decaan van de Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen (1992-1996).” In Kameraden en andere liberalen! Liber Amicorum Helmut Gaus, uitgegeven door Rik Coolsaet en Herwig Reynaert, 107-125. Gent: Academia Press, 2007.
Wils. Kaat. “21. De sociologie.” In Geschiedenis van de wetenschappen in België 1815-2000, uitgegeven door Robert Halleux, 305-322. Brussel: Dexia, 2001. (geraadpleegd via: http://www.dbnl.org/tekst/hall014gesc02_01/hall014gesc02_01_0026.htm)
Witte, Els. Over bruggen en muren. Hedendaagse politieke geschiedenis en politieke wetenschappen in België (1945-2000). Leuven: Universitaire pers, 2003.