Donny, François (1822-1896)

Het verhaal van François Marie Louis Donny die als autodidact kan opklimmen op de academische ladder is op zijn minst merkwaardig te noemen. Vader Donny, een door wetenschap gepassioneerde magistraat, neemt het onderwijs van zijn zoon op zich. Jammer genoeg resulteert dat in een gebrekkige vorming van Donny junior, die vele jaren verliest met zijn passie voor kunst, meer bepaald voor glasverven. Toch schrijft vader Donny hem in 1839 in aan de universiteit van Gent voor de cursussen chemie en fysica.

Preparator

François Donny bewijst zich als een zeer handig preparator en zeer zorgvuldig experimentator in het laboratorium van professor Daniel Mareska. Toch mist Donny een solide basis om zijn waarnemingen te interpreteren. Aangemoedigd door professor Joseph Plateau studeert Donny verder. Wanneer Mareska sukkelt met zijn gezondheid wordt hij aangesteld als preparator en in 1846 bevorderd tot repetitor in de Speciale Scholen. In 1854 mag Donny zelfs de lessen van Mareska overnemen. Bij de dood van Mareska gaat de benoeming tot hoogleraar algemene scheikunde echter niet naar Donny, maar naar August Kekulé, de Duitser die de praktijkoefeningen zal introduceren in Gent. Donny wordt wel aangesteld voor de cursus Toegepaste scheikunde en later doceert hij ook nog Industriële scheikunde.

Voedselonderzoek

Donny is een zeer verdienstelijk wetenschapper geweest, die als eerste de spanning in vloeistoffen waarneemt en termen als cohesie en adhesie introduceert. Zijn onderzoek over etenswaren, onder meer vermengingen van tarwe en peulvruchtenmeel, geeft hem in Frankrijk grote bekendheid. In een nooit gepubliceerde studie uit 1840 suggereert Donny dat vleesbederf niet veroorzaakt wordt door de invloed van zuurstof, maar door de aanwezigheid van kleine insecten – een stelling die later door Louis Pasteur wordt bevestigd.

Petra Gunst
Licentiaat Geschiedenis
16 augustus 2010

Hoe verwijs je naar dit artikel?
Gunst, Petra. "Donny, François (1822-1896)." UGentMemorie. Laatst gewijzigd 10.03.2015. www.ugentmemorie.be/personen/donny-francois-1822-1896