Boulvin, Jules (1855-1920)
Jules Boulvin produceerde als ingenieur een impressionant aantal studies over stoommachines en moderniseerde de ingenieursstudie door de invoering van de titel 'werktuigkundig ingenieur'. Zijn bevindingen over onder andere de dieselmotor behielden tot op vandaag hun relevantie.
Jules Boulvin groeit op in Roux, in de provincie Henegouwen. Zijn middelbare studies legt hij af aan het toenmalige Staatscollege van Charleroi (het huidige Koninklijk Atheneum). Voor zijn hogere studies gaat Boulvin evenwel naar Gent, waar hij zich inschrijft aan de School voor Burgerlijke Bouwkunde, afdeling Bruggen en Wegen. Hij gooit hoge ogen en behaalt er de titel van ere-ingenieur omwille van zijn sublieme schoolprestaties.
Stoommachines
Amper 23 jaar oud wordt Boulvin benoemd als hoogleraar aan de Bijzondere Scholen voor Burgerlijke Bouwkunde en voor Kunsten en Fabriekswezen, verbonden aan de faculteit Wetenschappen. Daar geeft hij les over machines, stoommachines en de berekening van het vermogen van machines. In de loop van zijn loopbaan maakt Boulvin aanzienlijke studies over stoommachines, in die mate zelfs dat het bijna niet te geloven is dat het werk slechts door één man is geschreven. In 1893 ontwikkelt hij het vermaarde diagram van Boulvin, waarmee hij de hele werking van de zuigstoommachine kan analyseren en vooral optimaliseren. Hij trekt die studie open naar andere soorten machines, zoals de dieselmotor. Tot op vandaag worden die bevindingen nog gebruikt. Boulvin heeft ook de ingenieursstudie gemoderniseerd door de titel van werktuigkundig ingenieur in te voeren.
De ingenieur heeft een grote invloed gehad op de machinebouw in België. Nadat de stoommachine haar dienst heeft bewezen, raadt hij de industriëlen rond 1910 aan om met turbines en verbrandingsmotoren te gaan werken. Jammer genoeg gooit de Eerste Wereldoorlog roet in het eten en kan Boulvin die evolutie zelf niet meer meemaken. Hij sterft kort na het einde van die wereldbrand.
Schilder
Naast een briljant wetenschapper is Boulvin ook een talentvol aquarelschilder. Naar aanleiding van de honderdste verjaardag van zijn geboortedatum organiseert de stad Gent in 1955 een tentoonstelling van zijn werk in het Museum Vanderhaegen. Zowel in Gent als in Charleroi is een straat naar hem genoemd. In het Plateau-Roziergebouw, auditorium G, hangt een bronzen herdenkingsplaat voor Boulvin die meldt dat hij, vanaf het ontstaan van het Instituut der Wetenschappen tot 13 januari 1920, lesgaf in het lokaal. In 1964 werd ook een postzegel met zijn beeltenis uitgegeven.
Petra Gunst
Licentiaat Geschiedenis
16 augustus 2010
Hoe verwijs je naar dit artikel?
Gunst, Petra. "Boulvin, Jules (1855-1920)." UGentMemorie. Laatst gewijzigd 24.02.2015. www.ugentmemorie.be/personen/boulvin-jules-1855-1920.