Kurkmaquette van Chichi beschermd als cultureel erfgoed

De kurkmaquette die Antonio Chichi in de 18de eeuw maakte van het Pantheon in Rome, is erkend als topstuk binnen het Vlaams decreet ter bescherming van roerend cultureel erfgoed. De maquette wordt een van de pronkstukken van het nieuwe UGent-museum.

Het topstukkendecreet regelt de bescherming van cultuurgoederen die omwille van hun uitzonderlijke archeologische, historische, cultuurhistorische, artistieke of wetenschappelijke betekenis voor de Vlaamse Gemeenschap bewaard moeten blijven. Cultuurgoederen op de topstukkenlijst worden als zeldzaam en onmisbaar voor de Vlaamse Gemeenschap beschouwd. De topstukkenlijst telt momenteel 517 stukken en verzamelingen.

Unieke Pantheonmaquette als model voor UGent-logo en Aula

De indrukwekkende maquette van het Pantheon in Rome maakt deel uit van de archeologische collecties van de Universiteit Gent. Het Pantheon werd in de 2e eeuw na Christus gebouwd in opdracht van keizer Hadrianus. De waardevolle maquette (schaal ongeveer 1:65) werd tussen 1777 en 1791 gemaakt door Antonio Chichi, de meest befaamde kurksnijder uit die periode. Ander werk van zijn hand is nog tot 26 april te zien in het STAM.

Het Pantheonmodel opent zich in twee delen, waarbij de doorsnede van het gebouw zichtbaar wordt. Het interieur is bijzonder mooi en geeft het veelkleurige marmer weer waarmee het antieke gebouw werd versierd.

Hoe de maquette in de collectie van de UGent terecht is gekomen, is (nog) niet duidelijk. “Vermoedelijk werd het stuk door Willem I, koning van het toenmalige Verenigd Koninkrijk der Nederlanden én stichter van de UGent, aan de universiteit geschonken, zegt Jeroen Vanden Berghe, logistiek beheerder van de UGent. “Het Pantheon stond in Europa bekend als een van de voorbeelden bij uitstek voor de toen gangbare neoclassicistische stijl. Het is dan ook geen toeval dat zowel de gevel van de Aula Academica als het logo van de Universiteit Gent de voorzijde van het Pantheon weerspiegelen.”

De maquette is een uniek stuk met een lange geschiedenis en een enorme archeologische en kunsthistorische waarde, dat dringend aan conservering en restauratie toe is. Het interieur bleef vrij goed bewaard, maar vooral de buitenkant is aan een grondige behandeling toe. De subsidie die met de erkenning als topstuk gepaard kan gaan, zal niet volstaan om alle restauratiekosten te dekken. Om de Pantheonmaquette in volle glorie te herstellen, is de UGent nog op zoek naar enkele schenkers die via een gift of een sponsoring een bijdrage willen leveren aan de restauratie van dit unieke stuk academisch erfgoed.

Maquette krijgt onderdak in nieuw museum van de UGent

De kurkmaquette van Chichi staat momenteel in Het Pand, het cultuur- en congrescentrum van de Universiteit Gent en is enkel op afspraak te bezichtigen. “Wanneer in 2018 het nieuwe museum van de universiteit de deuren opent, zal het topstuk daar een ereplaats krijgen”, aldus Jeroen Vanden Berghe. “Het nieuwe museum in de Ledeganckstraat zal de stukken uit de huidige acht Gentse universitaire collecties bundelen. De fascinatie voor de wetenschap staat er centraal, en daarvan is de Pantheonmaquette een schoolvoorbeeld: het unieke stuk is een bron van studie en inspiratie voor tal van archeologen en architecten.”