Deneffe, Victor (1835-1908)
Geneeskundige Victor Deneffe was in de tweede helft van de 19de eeuw gepassioneerd door oogheelkunde. Zowel in zijn onderwijs als op het terrein in de strijd tegen oogonstekingen die België teisterden maakte hij zich hierin verdienstelijk. Daarenboven koesterde hij een grote interesse in antieke geneeskunde. Zijn collectie oude chirurgische instrumenten is vandaag te bezichtigen in het Museum voor de Geschiedenis van de Geneeskunde in Het Pand.
Van Namen naar Gent
Na studies aan het Collège Notre-Dame de la Paix in Namen behaalt Victor Deneffe in 1855 het diploma van kandidaat in de natuurwetenschappen. Daarop trekt hij naar de Gentse universiteit, waar hij in 1861 met de grootste onderscheiding promoveert tot doctor in de genees-, heel- en vroedkunde. Zijn voorkeur gaat uit naar verdere studies als oogarts, maar hij specialiseert zich eerst en vooral als chirurg. In 1867 krijgt hij aan de universiteit van Gent de cursussen Heelkundige pathologie en Theorie van de vroedkunde toegewezen. Hij wordt over het hoofd gezien voor de toekenning van de leerstoel Oogheelkunde, maar krijgt wel een deel van de cursus Operatieve geneeskunde onder zijn bevoegdheid. In 1868 wordt hij buitengewoon hoogleraar en in 1873 gewoon hoogleraar.
Strijd tegen trachoom
De verdiensten van Deneffe liggen in de eerste plaats in het onderwijs over oogziekten en in dat van de operatieve geneeskunde. Hij doet onderzoek naar de aanwezigheid van bepaalde oogontstekingen (trachoom) in België. Op zijn instigatie worden gezondheidsinspecteurs aangesteld om de strijd met deze plaag aan te gaan. Zelf staat hij in 1877 gedurende maanden op de bres, wat ten koste gaat van zijn gezondheid. Zodra de ziekte is ingedijkt, herneemt hij zijn cursussen.
Gedurende meer dan twintig jaar geeft Deneffe les, maar aan het einde van de eeuw voelt hij zijn krachten afnemen. Hij geeft zijn cursussen oogheelkunde op en behoudt slechts die van de operatieve geneeskunde tot aan zijn emeritaat in 1905. Gedurende ruim veertig jaar wijdt hij talrijke publicaties aan diverse terreinen en onderwerpen uit de geneeskunde.
Verzamelaar
Als wetenschapper is Deneffe lid en, in 1893, voorzitter van de Koninklijke Academie voor Geneeskunde en lid of corresponderend lid van verscheidene verenigingen voor geneeskunde. Zijn belangstelling gaat ook uit naar de antieke chirurgie en naar de instrumenten die in vroegere eeuwen werden gebruikt. Zijn verzameling laat hij over aan de universiteit en is vandaag te bezichtigen in het Museum voor de Geschiedenis van de Geneeskunde in Het Pand.
Petra Gunst
Licentiaat Geschiedenis
16 augustus 2010
Hoe verwijs je naar dit artikel?
Gunst, Petra. "Deneffe, Victor (1835-1908)." UGentMemorie. Laatst gewijzigd 10.03.2015. www.ugentmemorie.be/personen/deneffe-victor-1835-1908
Bibliografie
Langendries, Elienne en Anne-Marie Simon-Van Der Meersch 175 jaar Universiteit Gent – Ghent University 1817-1992. Gent, RUG, 1992.
Thiery, Michel. "Victor Deneffe (1835-1908) en de operatie van Deneffe." Tijdschrift voor Geneeskunde 57 (2005): 478-80.
Vermeir, René en Jeffrey Tyssens. Vrijmetselarij en vooruitgang. De Gentse progressistenloge La Liberté, 1866-1966. Bruss: ASP, 2016: 123-125 en 178-179.